Cong ty Cong Nghe Tin hoc Nha truong http://www.schoolnet.vn

10 điều giáo viên cần biết khi sử dụng phần mềm HỌC TIẾNG VIỆT 1
14/12/2009

Bùi Việt Hà, Công ty Công nghệ Tin học Nhà trường

HỌC TIẾNG VIỆT 1 là phần mềm mô phỏng gần như chính xác sách giáo khoa Tiếng Việt lớp 1, phần học âm vần. Nội dung chính của CD phần mềm này là toàn bộ 103 bài học âm vần chính theo sách giáo khoa Tiếng Việt lớp 1.


Sau đây là 10 điều cần biết và ghi nhớ dành cho giáo viên khi sử dụng phần mềm này trên thực tế.

1. Chuyển nhanh giữa các phần chính của một bài học âm vần

Trong khi đang làm việc với một bài học cụ thể của Học tiếng Việt 1, chúng ta có thể chuyển nhanh từ cửa sổ chức năng này sang một chức năng khác một cách nhanh chóng bằng cách gõ một phím.

Phím B: chuyển nhanh về màn hình Bắt đầu của bài học.

Phím A: chuyển nhanh đếncửa sổ bài học Âm vần chính.

Phím T: chuyển nhanh sang phần học đọc Từ khóa.

Phím V: chuyển nhanh sang phần Tập viết.

Phím D: chuyển nhanh sang cửa số Tập đọc.

Phím N: chuyển nhanh sang bài học Luyện nói.

Phím K: chuyển nhanh sang bài Kể chuyện.


2. Chuyển nhanh giữa các tranh, phóng to tranh, sao chép tranh vào bộ đệm

Trong các cửa sổ trên màn hình thường có một hoặc hai tranh nằm ở bên trái và bên phải màn hình. Tại vị trí tranh lại có các nút số 1, 2 cho phép nháy chọn các tranh số 1, 2 tương ứng. Để hiện nhanh các tranh này, phóng to hoặc sao chép nhanh vào bộ đệm chúng ta có thể thực hiện các phím nhanh sau đây.

Gõ phím 1, 2 để hiện nhanh các tranh số 1, 2 tương ứng bên trái.

Gõ phím Ctrl-1, Ctrl-2 để hiện nhanh các tranh số 1, 2 tương ứng bên phải.

phím Z sẽ phóng to bức tranh bên trái màn hình. Nếu chỉ có 1 bức tranh duy nhất thì Z sẽ phóng to bức tranh này.

phím Ctrl-Z sẽ phóng to bức tranh bên phải màn hình.

Khi đã phóng to một bức tranh, hình ảnh của nó sẽ có khuôn dạng như hình dưới đây. Trong cửa sổ này các phím nhanh sau đây có tác dụng:

Phím X - đóng của sổ này (tương đương nháy nút ). Gõ tổ hợp phím Ctrl-S sẽ thực hiện việc ghi hình ảnh trên màn hình vào đĩa (tương đương nháy nút ).

Muốn sao chép nội dung bức tranh này bộ đệm (Clipboard) để sau này dễ dàng dán (paste) sang các văn bản khác như Word, PowerPoint, hãy gõ tổ hợp phím Ctrl-C. Đây là tính năng rất đặc biệt của phần mềm, nó giúp GV dễ dàng chuyển các tranh, ảnh này sang Slide PowerPoint của mình khi soạn giáo án điện tử.

Như vậy trong hầu hết các màn hình giao diện của phần mềm Học tiếng Việt 1, GV có thể di chuyển nhanh giữa các phần của bài học và thực hiện các thao tác chi tiết rất thuận tiện chỉ bằng cách gõ phím.

3. Thay đổi cách hiển thị các đối tượng trong bài học âm vần chính: đồng thời hay lần lượt theo thứ tự

Bài mỗi bài học của SGK Tiếng Việt lớp 1, phần học các vần, âm vần chính là phần học đầu tiên quan trọng nhất. Với mỗi âm vần, HS sẽ được làm quen với âm vần, cách phát âm, đánh vần, học tiếng khóa chính và học một từ khóa có tranh kèm theo. Phần mềm cho phép thực hiện việc thể hiện các đối tượng này trên màn hình theo một trong hai cách sau:

1. Thể hiện lần lượt.

Các đối tượng sẽ hiện trên màn hình lần lượt theo thứ tự: âm vần 1, tiếng khoa 1, tranh 1, từ khóa 1, âm vần 2, tiếng khóa 2, tranh 2 và từ khóa 2. Nhấn 1 phím bất kỳ (nên dùng phím Space) hoặc nháy chuột tại một vùng trống trên màn hình để hiện đối tượng tiếp theo.

Cách thể hiện này phù hợp với công việc giảng dạy bình thường và lần đầu tiên hướng dẫn cho học sinh.

2. Thể hiện đồng thời.

Với cách thể hiện này, tất cả các đối tượng sẽ hiện đồng thời và toàn bộ trên màn hình. Cách thể hiện này phù hợp cho các đối tượng học sinh khá giỏi hoặc bài học được nhắc lại để HS ôn luyện và nâng cao.

Để chọn chế độ cụ thể cho việc hiện các đối tượng trong bài học âm vần chính, ta cần vào chức năng lựa chọn hệ thống của phần mềm. Để vào lệnh này cần thoát ra các cửa sổ hiện thời (bằng cách bấm phím ESC một vài lần) và nháy nút lệnh hình chú bé góc trái dưới màn hình. Chú ý đến

dòng "Thể hiện lần lượt các đối tượng của bài học Âm vần chính".

Nếu lựa chọn là checked () tức là đã chọn cách thể hiện 1, nếu ngược lại không checked () tức là đã chọn cách thể hiện 2.

4. Ghi lại các bức tranh đẹp ra File để dùng tại các nơi khác và các công việc khác

Trong phần mềm Học tiếng Việt 1 bạn sẽ thấy có rất nhiều tranh, ảnh đẹp. Tất cả các tranh này đều có thể dễ dàng ghi lại ra các tệp (file) trên đĩa để dùng lại sau này cho các công việc khác của bạn. Cách thực hiện như sau:

- Phóng to tranh này trên màn hình.

- Nhấn tổ hợp phím Ctrl-S (hoặc nháy chuột vào vị trí )

Xuất hiện cửa sổ ghi file (Save As) như hình dưới đây.

- Gõ tên File cần lưu tại vị trí File Name rồi nhấn phím Enter.

5. Thay đổi, bổ sung, thêm bớt các từ khóa cần đọc của bài học

Theo kiến trúc chung, mỗi bài học sẽ bao gồm 2 âm vần, mỗi âm vần sẽ kèm theo 1 từ khóa chinh và 2 từ khóa (phụ) kèm theo. Tuy nhiên các giáo viên có thể thay đổi các thông tin này như sau:

- Có thể lựa chọn 1 hoặc 2 âm vần cho mỗi bài học.

- Với mỗi âm vần có thể lựa chọn 2 hoặc nhiều hơn các từ khóa theo ý muốn (các từ khóa lấy từ 1 DS đã có sẵn của phần mềm).

Như vậy việc lựa chọn âm vần và từ khóa tương ứng được phần mềm thiết kế mở cho phép GV thay đổi, tùy biến tối đa trong phần mềm. Để thực hiện chức năng tùy biến này, nháy nút để vào cửa sổ nhập, điều chỉnh tùy biến của bài học. Chú ý chức năng này không có phím nhanh tương ứng. Chú ý đến khu vực điều chỉnh thông tin âm vần và từ khóa.

- Kích chuột chọn hoặc hủy chọn tại vị trí Âm vần 2 để thiết lập chế độ có 1 hoặc 2 âm vần cho bài học.

- Chọn hoặc thay đổi âm vần tương ứng tại dòng phía dưới.

- Nháy nút Từ khóa phía dưới để thiết lập lại các từ khóa kèm theo.

Dưới đây là cửa sổ cho phép chọn và thay đổi các từ khóa kèm theo mỗi âm vần của bài học. DS từ khóa của bài học nằm trong khung bên trái. DS toàn bộ các từ khóa cho phép nằm tại khung phải của cửa sổ này

- Để bỏ bớt một từ khóa chọn từ này trong khung bên trái và nháy nút .

- Để bổ sung thêm một từ khóa nháy chọn từ này trong khung bên phải và nháy nút .

Trong phần mềm Học tiếng Việt 1, mỗi âm vần cho phép có đến 10 từ khóa kèm theo.

Trong cửa sổ màn hình trên, âm vần tre đã được tùy biến để có 4 từ khóa kèm theo.

6. Thay đổi, bớt các từ cần tập viết

Theo SGK tiếng Việt lớp 1, trung bình mỗi bài học phần tập viết bao gồm từ 2 đến mẫu từ tập viết. Mặc định phần mềm đã thiết kế chính xác theo từng bài học cụ thể của SGK.

Phần mềm cho phép GV tùy biến được phép chọn các mẫu chữ viết cho mỗi bài học của mình. GV có thể chọn từ 1 đến 10 mẫu chữ tập viết từ 1 DS đã có sẵn.

Trong cửa sổ nhập tùy biến bài học, khu vực nhập thông tin cho phần tập viết có dạng như hình dưới đây.

Muốn bỏ đi một từ tập viết, nháy chọn tại dòng bên trái và nhấn nút Xóa.

Muốn bổ sung thêm mẫu từ tập viết nháy nút Bổ sung.

Trong cửa sổ xuất hiện như hình dưới đây chọn từ cần tập viết tại vị trí trung tâm của hộp hội thoại này.

7. Thay đổi nội dung và các tranh kèm theo bài tập đọc

Các bài tập đọc chuẩn của phần mềm được thiết kế đúng theo SGK có ghi âm phần đọc nội dung và mỗi bài đọc kèm theo tối thiểu 1 tranh. Phần học này GV có rất nhiều lựa chọn thay đổi như sau:

- Bổ sung thêm tranh kèm theo bài tập đọc. Như vậy mỗi bài đọc về nguyên tắc có thể ứng với nhiều tranh thể hiện. Chú khi trong khi trình diễn bài tập đọc, nếu có nhiều hơn 1 tranh kèm theo, nháy chuột lên tranh sẽ làm xuất hiện tranh tiếp theo.

- Thậm chí GV có thể chọn cho mình một chủ đề tập đọc riêng khác với các chủ đề có sẵn trong phần mềm (tức SGK).

Vị trí có thể thay đổi tùy biến nội dung phần tập đọc như hình vẽ dưới đây. Có hai cách thay đổi như sau:

(1) Chỉ thay đổi hình ảnh kèm theo

Để thay đổi hình ảnh bài tập đọc nháy nút Bổ sung hình ảnh trong cửa sổ như hình dưới đây.

Cửa sổ tiếp theo xuất hiện cho phép xem, xóa và bổ sung thêm hình ảnh vào DS.

Mỗi bài tập đọc có thể bổ sung thêm đến 10 tranh.

(2) Thay đổi toàn bộ nội dung tập đọc và tranh kèm theo

Trường hợp này GV sẽ thay đổi toàn bộ nội dung bài tập đọc và các hình ảnh kèm theo. Để thực hiện công việc này, cần kích hủy chọn tại vị trí "Chọn bài", khung "Nhập trực tiếp nội dung" sẽ được kích hoạt cho phép nhập trực tiếp dữ liệu cho bài tập đọc mới.

Bài tập đọc mới có thể được điều chỉnh căn lề trên màn hình theo 3 cách: căn đều (áp dụng cho bài dài), căn giữa (áp dụng cho bài thơ) và căn trái (áp dụng cho câu văn ngắn và thơ mới).

Hình ảnh dưới đây là kết quả của bài học tập đọc đã được điều chỉnh tùy biến.

Hình ảnh bài tập đọc mới do GV tự nhập hoàn toàn không giống bài nào của sách giáo khoa.

8. Thay đổi nội dung và các tranh của bài luyện nói

Luyện nói là một nội dung quan trọng của bài học âm vần tiếng Việt. Với các chủ đề có sẵn của SGK, giáo viên có thể điều chỉnh, thêm bớt các hình ảnh kèm theo.

Giáo viên có thể lựa chọn cho mình một chủ đề luyện nói độc lập, khác với nội dung của SGK và bổ sung cho bài luyện nói này các hình ảnh tương ứng.

Thao các thực hiện như sau:

- Nháy chuột hủy chọn tại vị trí "Chọn chủ đề".

- Nhập chủ đề luyện nói mới tại vị trí "Nhập trực tiếp chủ đề".

- Nháy vào nút "Bổ sung hình ảnh" để tiến hành nạp thêm hình ảnh vào. chủ đề mới này

Giao diện nhập, điều chỉnh hình ảnh tương tự như đối với bài tập đọc đã trình bày trong phần trên.


Hình ảnh bài học luyện nói do GV tự nhập bao gồm chủ đề và các hình ảnh.

9. Ghi các thay đổi nội dung đã thực hiện ra File để sau này có thể dùng lại nếu cần

Toàn bộ các thay đổi, tùy chọn nộ dung của bài học bao gồm các phần Âm vần, Từ khóa, Tập viết, Tập đọc và Luyện nói có thể ghi lại thành một File trên đĩa. Đó là các tệp có phần mở rộng là *hvtv. Để thực hiện việc này, nháy nút Lưu tệp ngay phía trên của cửa sổ lệnh điều chỉnh bài học.

10. Sử dụng lại tệp nội dung một bài học phần âm vần đã được lưu lại từ trước

Các tệp lưu trữ được ghi lại ở bước trên sau đó có thể được mở lại và nạp thông số vào bài học hiện thời. Qui trình thực hiện như sau:

- Trong cửa sổ điều chỉnh tham số bài học nháy nút Mở tệp.

- Xuất hiện hộp thoại Open như hình dưới đây, tìm tệp *.hvtv tương ứng và nháy nút Open, nội dung bài học ghi trong tệp này sẽ được nạp vào bộ nhớ của bài học hiện thời.



URL của bài viết này::http://www.schoolnet.vn/modules.php?name=Sanpham&file=article&sid=3672

© Cong ty Cong Nghe Tin hoc Nha truong contact: sales@schoolnet.vn